رژیم دوکان یکی از رژیم‌های کاهش وزن کم کربوهیدرات است. اما در طول این روند غذایی می‌توان پروتئین زیادی مصرف کرد.
این رژیم توسط دکتر فرانسوی به نام پیر دوکان تنظیم شده است که در طول آن 4 مرحله پی در پی در نظر گرفته شده است. در این مراحل گرسنگی چندانی احساس نمی‌شود. زیرا پروتئین به تامین مواد مغذی مورد نیاز پرداخته و کمتر بی‌حالی و افت انرژی پیش خواهد آمد. اما آیا می‌توان به این سبک رژیم‌ها برای کاهش وزن اعتماد کرد؟
در بسیاری از جوامع با مکانیکی شدن امور، اضافه وزن همه گیر ایجاد شده است. به همین دلیل امروزه نیاز بیشتری به کاهش وزن برای کیفیت عمر و دوری از بیماری‌ها بین همه افراد وجود دارد. رژیم‌های مختلفی هستند که در این مقاله، به بررسی یکی از آنها که دوکان نام دارد، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید..
رژیم دوکان؛ رژیم لاغری سریع
تناسب اندام و لاغری به یکی از دغدغه‌های امروزی تبدیل شده است.
تحرک و فعالیت بدنی کم
مصرف غذاهای ناسالم و فست فود
استفاده از برخی داروها که برای درمان بیماری خاصی هستند
عدم تعادل در سطح هورمون‌ها و تغییرات هورمونی
و بسیاری از موارد دیگر ممکن است سبب بالا رفتن نامتعادل وزن شوند. از این رو اکثر اوقات راحت‌ترین و سریع‌ترین راهکارها برای کاهش وزن و لاغری مورد استقبال قرار می‌گیرند. رژیم‌های مختلف و متعددی وجود دارند که به لاغری و کاهش وزن سریع معروف هستند.
رژیم دوکان یکی از رژیم‌های کاهش وزن سریع محسوب می‌شود که امروزه برای برخی از افراد به راهی مناسب برای کاهش وزن تبدیل شده است.
اما در طول این رژیم فرد باید در مدت زمانی از یک ماده غذایی خاص مصرف کند. این موضوع ممکن است تاثیرات مناسبی را برای فرد به همراه نداشته باشد. باید مهمترین هدف برای کاهش وزن، در نظر گرفتن سلامتی باشد. با حذف برخی از مواد غذایی قطعا سلامتی به خطر خواهد افتاد. به همین دلیل تاکید می‌کنیم برای اینکه رژیمی اصولی داشته باشید از متخصصین در این زمینه کمک بگیرید.
مطلب پیشنهادی : منوی یک هفته‌ای رژیم جنرال موتورز + بررسی فواید و عوارض آن
آیا رژیم دوکان برای کاهش وزن موثر است؟
لازم است قواعد تنظیم شده برای این رژیم کاهش وزن کاملا رعایت شود.
پایبندی به قوانین رژیم دوکان یک اصل مهم برای کاهش وزن طی دوره آن است. در این حین بیشتر مواد مغذی مورد نیاز بدن از طریق مصرف پروتئین تامین می‌شود.
این روند برای لاغری ادعا دارد که طی هفته اول فرد می‌تواند به کاهش وزن 5 کیلوگرمی دست یابد. در ادامه پیروی از آن بین 1 تا 2 کیلوگرم برای هر هفته کاهش وزن ایجاد خواهد شد. گفته می‌شود در صورت کنترل و رعایت رژیم غذایی بعد از اتمام دوره وزن از دست رفته باز نمی‌گردد.
بهتر است در صورت مواجه شدن با مزایای رژیم‌های عمومی وسوسه نشوید و پیروی از آنها را پیش رو قرار ندهید. زیرا شرایط بدنی شما نیازمند روند خاصی است. رژیم‌های عمومی ممکن است شرایط بدنی شما را در نظر نگرفته و آسیب‌های جدی را به همراه داشته باشد. به همین دلیل بهتر است از متخصصین در این زمینه کمک بگیرید.
این رژیم روندی چهار مرحله‌ای دارد.
هر کدام از مراحل قواعد خاص خود را دارند. در طول این رژیم ضروری است که مصرف انواع کربوهیدرات به حداقل رسیده و حتی تا جای ممکن حذف شود. البته جایگزین آن می‌توان از تنوع میوه‌ها و سبزیجات در کنار مصرف مواد غذایی پروتئین‌دار به مقدار دلخواه را استفاده کرد.
با این روش تغذیه، چربی‌های اضافی و اشباع شده در بدن جایگزین سوخت مورد نیاز بدن می‌شود. در نتیجه با بالا رفتن متابولیسم بدن کاهش وزن چشمگیری را برای فرد ایجاد خواهد کرد.
مطلب پیشنهادی : رژیم کتوژنیک چه روندی دارد؟ معرفی 4 نوع آن + معایب و مزایا
رژیم دوکان چه روندی دارد؟
همانطور که در طول متن اشاره شد، این رژیم دارای چهار مرحله است:
2 مرحله برای کاهش وزن
2 مرحله برای تثبیت وزن
با طی کردن هر مرحله، فرد می‌تواند وارد مرحله بعدی شود. در ادامه هر یک از مراحل را به صورت مجزا بررسی خواهیم کرد.
مرحله اول؛ مصرف پروتئین بیشتر (1 الی 7 روز)
این مرحله با نام مرحله حمله نیز معرفی می‌شود. ده روز زمان لازم است تا این مرحله به پایان برسد.
این رژیم 4 مرحله‌ای در مرحله اول بر مصرف نامحدود پروتئین تاکید دارد. یعنی می‌توان از انواع گوشت‌ها (البته بدون چربی و پوست آنها) مثل موارد زیر به مقدار نامحدود استفاده کرد:
گوشت مرغ
گوشت انواع ماهی
گوشت‌های ارگان مانند جگر، دل یا زبان گوساله
گوشت گوسفند
انواع دیگر گوشت
البته منابع غیر دامی نیز وجود دارند که از جمل بهترین آنها برای دریافت پورتئین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تخم مرغ
سویا
توفو
سیتان
انواع لبنیات
در طول رژیم دوکان مجاز به مصرف از این موارد نیز هستید. این منابع برای افرادی که از رژیم گیاه‌خواری پیروی می‌کنند گزینه‌های بسیار مناسبی هستند.
نوشیدن آب، طعم دار کردن غذا با ادویه ها و مصرف کمتر از دو قاشق سبوس جو دوسر نیز برای مرحله 10 روزه حمله منعی ندارد. روزانه لازم است در این روند 2 قاشق سبوس جو دوسر مصرف شود.
مرحله دوم؛ مصرف سبزیجات در کنار پروتئین (1 ماه تا 1 سال)
مرحله دوم از رژیم دوکان را مرحله کروز نیز معرفی می‌کند. در این مرحله تنوع غذایی بالاتری برای منوی غذایی وجود خواهد داشت.
بعد از اتمام مرحله اول، مرحله‌ای برای مصرف انواع سبزیجات وجود دارد.
از انواع سبزیجات تعین شده به مقدار دلخواه در این دوره می‌توان استفاده کرد. مواردی همچون گزینه‌های زیر مجاز هستند و بهتر است موارد دیگر در برنامه اضافه نشوند:
سبزیجات پهن برگ همچون اسفناج، کلم و کاهو
خیار
گوجه
بادمجان
کرفس
مارچوبه
لوبیا سبز
قارچ
کدو
موسیر و سیر
پیاز
کنگر فرنگی
فلفل دلمه‌ای
البته بسته به ذائقه افراد می‌توان بین مصرف سبزیجات و پروتئین تنوع ایجاد کرد. در مرحله کروز فرد باید به کاهش وزنی بین 1 الی 2 کیلوگرم دست یابد.
در این مرحله نیز مانند مرحله اول توصیه می‌شود روزانه 2 قاشق سبوس جو دوسر استفاده شود.
مرحله سوم؛ افزایش تنوع غذایی (زمان متغیر تا 5 روز)
با شروع مرحله سوم علاوه بر مصرف پروتئین و سبزیجات، فرد اجازه مصرف نان سبوسدار، انواع لبنیات و میوه را دارد. این مرحله را به عنوان مرحله تثبیت نیز معرفی می‌کنند.
در طول مرحله تثبیت 1 یا 2 وعده می‌توان از غذای کامل استفاده کرد. در این مرحله منابع غذایی شامل موارد زیر هستند:
روزانه یک واحد میوه
روزانه دو برش نان سبوس دار (حدود 60 گرم)
گوشت به شکل کبابی
روزانه 40 گرم پنیر
در هر هفته باید یک روز کامل پروتئین مصرف شود
225 گرم از نشاسته از منابعی همچون نان، غلات، پاستا، سیب زمینی و…
فرد می‌تواند هفته‌ای دو وعده آزاد داشته باشد.
مانند مرحله یک و دو، فرد بهتر است روزانه دو قاشق سبوس جو دوسر مصرف کند. تاکید این رژیم در هر دوره بر مصرف مواد غذایی کم چرب است.
مرحله چهارم؛ تثبیت وزن در رژیم دوکان (دوره نامحدود)
مرحله چهارم که به عنوان یک مرحله نگهدارنده و تثبیت کننده وزن برای رژیم دوکان به شمار می‌رود، مرحله‌ای بسیار مهم است. این مرحله را تثبیت نهایی نیز می‌نامند.
باید برای این مرحله حداقل یک روز از هفته را به مصرف پروتئین کم چرب باید اختصاص داد. در این رژیم به دلیل اینکه نیاز به احساس سیری وجود دارد، بر مصرف سبوس جو دوسر در هر روز، تاکید شده است.
بیان روندهای ارائه شده تاکیدی برای پیروی از رژیم نیست و باید برای در نظر داشتن رژیم مناسب برای خود، از متخصصین تغذیه کمک گرفت.
مطلب پیشنهادی : رژیم پروتئین چگونه است؟ ضرورت پیروی از آن برای 3 گروه از افراد
رژیم دوکان مفید است یا مضر؟
اینکه می‌توان از این رژیم تبعیت کرد یا خیر به سبک زندگی و خواسته فرد از رسیدن به تناسب اندام بستگی دارد.
بهترین رژیم برای کاهش وزن رژیمی است که علاوه بر اینکه وزن بدن را در مدت زمان کافی متعادل می‌سازد، می‌تواند سلامت بدن را حفظ کرده و موجب درمان بیماری‌های پیش آمده بر اثر اضافه وزن شود.
اینکه با پیروی از رژیم‌های معروف که شهرت خود را از نتایج متعدد به دست آورده‌اند دلیل بر مناسب بودن و خوب بودن آنها نمی‌شود. زیرا هر فرد نسبت به شرایط فیزیکی خود که شامل بسیاری از موارد می‌شود، باید رژیم کاهش وزن خود را دریافت کند.
با مراجعه به یک متخصص تغذیه حتما سبک زندگی، شرایط سلامتی بدن فرد، روحیات و تغییرات هورمونی بررسی می‌شود. از این رو یک رژیم لاغری علمی، اصولی و بدون بازگشت که به صورت تدریجی منجر به تناسب اندام در فرد می‌شود، تجویز خواهد شد.
مواردی همچون مدیریت استرس، فعالیت بدنی متناسب و خواب کافی نکات مهمی هستند که در کنار رژیم بر کاهش وزن بسیار تاثیرگذار عمل می‌کنند.
نقاط قوت رژیم دوکان چیست؟
این روند کاهش وزن، برای برخی از افراد کاملا نتیجه بخش بوده است. به همین دلیل شهرت یافته است.
یکی از مهمترین مزایای این رژیم توجه به عضلانی شدن بدن در کنار کاهش وزن است. این موضوع می‌تواند راهکاری عالی برای کات عضلات در کنار کاهش وزن محسوب شود. به ویژه برای ورزشکاران، رژیمی که پروتئین بالایی دارد، تاثیر به سزایی در عضله سازی دارد.
اما نباید نقش کربوهیدرات برای تامین انرژی مورد نیاز برای تمرینات را نادیده گرفت.
علاوه بر این موضوع در طول این رژیم غذایی کمبود بسیاری از ویتامین‌ها و مواد مغذی ایجاد نخواهد شد. اما به دلیل اینکه مقدار مشخصی را برای هر فرد تنظیم نکرده است، گاهی فرد کنترل را از دست داده و ممکن است زیاده روی کند. این موضوع می‌تواند دلیلی برای بررسی سایر معایب این رژیم باشد که در ادامه برایتان بیان خواهیم کرد.
مطلب پیشنهادی : کاهش وزن اصولی با بررسی 7 راهکار درست و غلط
عوارض رژیم دوکان چیست؟
این رژیم لاغری، جنبه عمومی دارد. پس حتما عوارض و نواقص متعددی را به همراه خواهد داشت. در ادامه به بررسی آنها پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
1. احتمال برگشت پذیر بودن
به علت سریع بودن و داشتن بازه زمانی مشخص، احتمال بازگشت پذیر بودن به وزن کاهش یافته وجود دارد. به ویژه اینکه تنظیمی متنوع و اصولی برای همیشه را در اختیار قرار نمی‌دهد.
2. مشکل گوارشی
مصرف فیبر محدود در مرحله اول و احتمال ایجاد مشکلات گوارشی مانند یبوست وجود دارد. زیرا در این مرحله باید پروتئین فقط مصرف شود و این موضوع نفخ، یبوست، اسپاسم معده و مشکلات دیگر گوارشی را در پی خواهد داشت.
3. کمبود مواد مغذی
در این رژیم احتمال ایجاد کمبود به برخی مواد مغذی برای بدن وجود دارد زیرا مصرف آجیل در این دوره ممنوع شده است.
4. دقیق نبودن مقدار مصرف طبق نیاز بدن
در این رژیم شمارش کالری وجود ندارد. در این صورت ممکن است با نبودن کنترل و محدودیت، مصرف برخی مواد غذایی حتی از قبل بیشتر شود.
این موضوع می‌تواند زیاده روی در مصرف بسیاری از منابع را به همراه داشته باشد. حتی از آنجایی که فرد به نیاز بدن خود واقف نیست، حتی ممکن است، به برخی از منابع کمبود پیدا کند.
5. مشکلات ناشی از کاهش وزن سریع
کاهش وزن سریع مرحله اول رژیم دوکان ممکن است مشکلاتی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
بی‌حالی
سرگیجه
افت فشار خون
سردرد
کسل
برای پیشگیری از چنین مواردی، نیاز است تا از منابع غذایی به مقدار متعادل مصرف شود. محدود کردن مواد غذایی در بازه‌های زمان مختلف، ممکن است در طولانی مدت عوارض شدیدتری را به همراه داشته باشد.
6. در نظر نداشتن بیماران
در این رژیم محدودیت مشخصی برای بیماری‌های مختلف مانند بیماران مبتلا به دیابت، فشار خون و کلسترول بالا تعیین نشده است. اما به دلیل اینکه مصرف کربوهیدرات به حداقل می‌رسد، ممکن است تا حدود قابل توجهی قند خون افراد مبتلا به دیابت را کاهش دهد.
اما با این حال نباید مبتلایان به بیماری‌ها ،از رژیم‌های غیر علمی پیروی کنند. بیماران برای اینکه راهکار مناسب در کنار درمان اصلی داشته باشند، بهتر است از رژیمی که پزشک برای آنها تنظیم می‌کند، پیروی کنند.
7. هزینه بالای رژیم دوکان
بالا بودن هزینه‌های منوی این رژیم، به ویژه در مرحله اول که باید از مواد غذایی پروتئینی روزانه مصرف شود، یکی از نقاط ضعف آن است. زیرا برای خیلی از افراد علاوه بر تنوع غذایی، مواردی همچون مقرون به صرفه بودن و داشتن برنامه‌ای مطابق با برنامه‌ی غذایی معمول سفره‌ها، مهم است.
سخن پایانی
رژیم دوکان یکی از رژیم‌های کاهش وزن است که مراحل و قوانین سخت خود را دارد. تا حدودی شبیه رژیم کتوژنیک است اما تفاوت‌هایی دارد.
این رژیم در مدت کوتاه اثرات بدی را به بدن وارد نمی‌کند، اما اگر برای مدت زمان طولانی پیش گرفته شود ممکن است آسیب‌های جبران ناپذیری را بر اثر کمبود برخی مواد غذایی برای بدن به همراه داشته باشد. بهترین راه برای رسیدن به تناسب اندام کمک گرفتن از یک متخصص تغذیه برای دریافت رژیم تخصصی و علمی است. در کنار آن ورزش منظم، اصلاح سبک زندگی، استراحت کافی و حفظ آرامش نکات موثر و کمک کننده‌هایی قوی به شمار می‌روند.
مطلب پیشنهادی : رژیم تخم مرغ و بررسی مهمترین تاثیرات آن (معایب و مزایا)
این مطلب توسط تیم تحریریه، از منابع مختلف گردآوری شده و صرفا جهت آشنایی شما با موضوع مورد بحث تنظیم شده است. هیچگونه تاکید یا رد در مورد این مطلب را تضمین نمی‌کنیم.
